Quy tắc này có hai phần rõ ràng: Thứ nhất, tìm ra các từ quan trọng tạo nên sự khác biệt; thứ hai, xác định chính xác nghĩa của các từ này theo dụng ý của tác giả. Trong đó, các quy tắc của giai đoạn thứ ba được liệt kê theo trật tự dưới đây: Lúc đó bạn mới suy nghĩ về bản chất và nguyên nhân của sự thay đổi như cách các triết gia vĩ đại vẫn làm.
Nhưng nhận xét này sẽ là sự phản ánh về cuốn sách chứ không phải về chính bạn, chỉ khi bạn đã cố gắng hết sức mà vẫn không hiểu cuốn sách nói gì. Tính cần thiết đó vẫn giữ nguyên giá trị và khi tóm tắt luận điểm của một tác giả được trình bày, bạn phải dùng chính ngôn từ đó chứ không phải của tác giả. Độc giả ở trình độ sơ cấp cần học về các vấn đề đó, phải hiểu được một số ký hiệu và mối quan hệ giữa cá ký hiệu.
Trẻ có thể dễ dàng đọc các biển báo trên đường, lời chú thích trên các bức tranh, điền vào các biểu mẫu đơn giản… Giai đoạn đọc sơ cấp thứ tư và cũng là cuối cùng có thể đạt được vào cuối cấp tiểu học, hay trung học cơ sở. Giả sử, bạn bị bỏ lại trên một hoang đảo ít nhất là trong một thời gian dài và được phép mang theo mười cuốn sách. Bạn có thể đọc cẩn thận những bài bình kiểu này để thấy quy tắc ba được thực hiện như thế nào.
Nhưng có thể bạn sẽ trả lời là The origin of the Species (Nguồn gốc của loài người). Đây là đọc để lấy thông tin. Đối với các vấn đề không quan trọng, bạn chỉ cần liếc qua nhưng phải đảm bảo tìm và đọc các đoạn Newton nêu lên quan điểm chính của ông.
Nhiệm vụ của bạn là phải tìm ra mục tiêu của tác giả, tức là bạn phải biết tác giả đang giải quyết vấn đề gì, ông ta muốn làm gì. Thứ hai, bạn hãy cẩn trọng, đừng tiếp nhận những tóm tắt mẫu mà chúng tôi cung cấp trên đây như những công thức cuối cùng và tuyệt đối về chỉnh thể một cuốn sách. Chúng ta có thể cảm thấy là mọi người thường không xử trí theo cách tác phẩm nêu.
Chúng tôi xin minh hoạ cụ thể. (3) Nếu có bất cứ sự vận động nào trong một cuốn sách mô tả thì đó là sự vận động của lý luận, từ các luận chứng, lý lẽ đến kết luận. Khi người học bắt đầu học mà không có sự trợ giúp của bất cứ ai, việc học sẽ diễn ra tự nhiên, chứ không phải bằng ngôn từ, câu chữ.
Loại phương tiện hỗ trợ thứ ba của quá trình đọc bao gồm các lời bình và các bài tóm tắt. Các tác giả viết sách thường cố gắng viết phần mở đầu thật đơn giản, dễ hiểu, và đặt tiêu đề hoặc phụ đề sách có tính miêu tả. Giả sử, vấn đề ta đang tìm hiểu là một trong những vấn đề nan giải khiến người ta phải mất hàng thế kỷ đấu tranh với nó và là vấn đề đã và sẽ không bao giờ nhận được sự đồng tình từ những người tốt.
Những bằng chứng sử gia đưa ra không phải nêu trước tòa tức là chúng không chịu sự giám sát của những quy định nghiêm ngặt và cẩn thận. Đọc phân tích không thật sự cần thiết nếu mục đích đọc của bạn chỉ để lấy thông tin hay giải trí. Những yếu tố trên chính là mặt lý thuyết của vấn đề.
Có một bài trắc nghiệm cũ, đã từng rất phổ biến có thể giúp bạn tìm ra cuốn sách nào giúp bạn trưởng thành. Khi nắm vững nội dung cuốn sách, độc giả đã đưa mình lên ngang tầm với tác giả. Hành động ở đây không hẳn mang nghĩa đi đâu hoặc làm gì.
Thứ hai, bạn phải diễn đạt rõ ràng các nhận định của mình. Tiếp theo là quy tắc 5 của quá trình đọc phân tích: TÌM CÁC TỪ QUAN TRỌNG VÀ QUA ĐÓ ĐI ĐẾN THỐNG NHẤT THUẬT NGỮ VỚI TÁC GIẢ. TỪ LÀ THÀNH PHẦN CẤU TẠO NÊN CÂU - mỗi một từ đơn giữ một vai trò ngữ pháp nhất định trong một cụm từ hoặc câu.