Lối tư duy mũ vàng cố gắng để tìm ra những trợ giúp logic đối với những giá trị và lợi ích được tìm ra. Chiếc mũ đen chính là công cụ thích hợp để biểu đạt lối tư duy cẩn trọng. Nhưng nếu đem khả năng trực giác của một doanh nhân để yêu cầu anh ta dự đoán kết quả bầu cử thì đó có lẽ không phải là một phương án khả thi.
Đó đó, đã đến lúc chúng ta cần sử dụng chiếc mũ đen. Sự sáng tạo liên quan đến những “sự thử nghiệm tư duy”. Chúng ta hãy cố hình dung rằng sự việc không phải như vậy và chúng ta cần đưa ra quyết định hôm nay vì chúng ta đang kiểm soát sự việc.
Một cuộc họp của những người phương Tây, mọi thành viên đưa ra những quan điểm riêng nhằm đạt được những kết quả mà họ nhắm tới từ trước. Sử dụng chiếc mũ trắng chính là một cách tiện lợi để bạn yêu cầu mọi người cung cấp những sự kiện và số liệu để rồi xem xét chúng một cách trung lập, có chủ đích. Mức độ ảnh hưởng đứng hàng thứ hai chính là những cảm xúc được xuất phát sự nhận thức ban đầu.
…Ngày càng có nhiều người có nhu cầu đỗ xe trong thành phố. Chiếc mũ đỏ khiến cho cảm xúc hiện hữu và trở thành một phần của bản đồ tư duy và là một phần quan trọng trong việc chọn đường trên bản đồ. Điều này sẽ dừng mọi tranh luận.
Những nhà kinh doanh có hiểu biết là những người sử dụng rất tốt chiếc mũ vàng. Có những ý tưởng thoạt đầu chẳng có gì thú vị thì sao khi được xem xét theo quan điểm chiếc mũ vàng lại bộc lộ nhiều ưu điểm. Ở đây, tôi không muốn sa đà giải thích tại sao người Nhật không thuộc tuýp người sáng tạo.
Trong các chương bàn về lối tư duy chiếc mũ đen, tôi đã chỉ ra rằng chiếc mũ đen chính là chiếc mũ của lối tư duy phê phán và tôi cũng chỉ rõ rằng trong thời gian sử dụng chiếc mũ đen, mọi người nên phát huy tối đa hiệu quả của nó: mọi người hãy là những người phê phán mạnh mẽ nhất. Ví dụ đối với những người tham gia cuộc thảo luận nên nhận thức được đầy đủ ý nghĩa của những chiếc mũ khác nhau. Cũng có thể có sự chồng chéo giữa chiếc mũ trắng và chiếc mũ đỏ bởi vì có sự đan xen giữa dữ liệu thực tế và các quan điểm.
Tôi biết điều này nghe như một thuật ngữ kỹ thuật, là chẳng cần phải hiểu được đặc tính chuyên môn của thuật ngữ tư duy mới lạ thì mới có thể vận dụng nó. Nó bao gồm những con số và những sự việc cụ thể có thể kiểm tra được và cả những ý kiến và cảm giác. Não bộ của chúng ta chỉ có thể nhạy cảm với một lối tư duy tại một thời điểm.
Các luật sư trong quá trình xử án thường lái sự việc theo chủ đích sẵn có. Những cảm xúc đó rất hữu ích. Những đề nghị được đưa ra nhằm làm cho sự việc tiến triển theo chiều hướng tốt đẹp hơn.
Khi chúng ta có được một trong những ý tưởng đó và đem ra thảo luận, chúng ta sẽ thấy vấn đề được xem xét một cách toàn diện hơn, ngay cả khi chúng ta xem xét theo lối đánh giá chiếc mũ vàng hay lối đánh giá chiếc mũ đen. Chúng ta chỉ chặt lọc những điều căn bản từ tảng đá bước và sử dụng những điều căn bản đó. Có một bảng câu hỏi được phát cho công dân Mỹ để điều tra xem nếu họ có ủng hộ quan hệ với Trung Mỹ không, phần đông trong số họ ủng hộ.
Trong phần kết thúc của phần trước, tôi đã trình bày rằng chúng ta luôn có thể sử dụng tư duy sáu chiếc mũ trong những cuộc thảo luận thường gặp- kiểu thảo luận tranh luận. Thỉnh thoảng trong phòng họp người ta cũng dựng những tâm áp phích vẽ hình chiếc mũ, đây cũng là một cách để chúng ta tưởng tượng về phương hướng. Đó chính là lý do tại sao hiện nay ở một số quốc gia, phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" được đem giảng dạy cho các thẩm phán nhằm loại bỏ ảnh hưởng cá nhân tới việc đưa ra phán xét.