Nhiều lá thư trong lúc viết nóng nổi hơi men tình của họ thì nhiều năm sau cũng có thể khiến họ gieo những giọt lệ nông nỗi hối hận. Nhưng bây giờ tâm hồn nghe sao bát ngát như sa mạc về đêm. Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus).
Tất cả tại bản năng của hai giới khác nhau. Nhiều người bị họ ghét chỉ tại vì đến bàn chuyện với họ, kể cả lúc kẻ nầy có việc cần, có việc ích lợi cho họ. Trực giác ở đây có lúc bị ám ảnh bởi bản năng tính dục, nhiều khi rất sai lạc.
Hỡi bạn trai! Bạn nên trở về thực tế. Không nên lấy tài liệu một vài địa phương mà kết luận phóng đại cho mọi nơi. Tuần lễ sau họ mặc thứ cụt, cụt lắm có thể nói theo kiểu bình dân là chó táp mấy ngày không tới.
Con người toàn diện ngày một nghèo nàn. Có nhiều đồ vật mẹ giấu họ. Đi đâu cũng ngâm lên những câu ca tình tứ.
Họ cố gắng đi đứng cho yểu điệu, kiểu nào đó, nói chuyện phải niểng đầu, bẻ môi, sửa giọng, cười duyên, liếc điệu, kiểu nào đó để được ai cũng kêu mình là cô. Tôi không nói thiện chí của họ đâu. Con người có tự do sử dụng nó hay hướng nó về những lý tưởng tuyệt vời hơn.
Ngay trong cụm hường tâm giao có lem lỏi những gai nhọn. Người không huấn luyện óc chú ý là người khó có đời sống tinh thần sâu sắc, khó tìm được những ý hay, khó nói chuyện mạch lạc, dĩ nhiên là khó bề thuyết phục ai được. Lòng họ lạnh niềm đạo đức mà nóng nảy về tình yêu, về các tham vọng tiền của, chức quyền.
Họ chưa biết ai là tri kỷ nhưng có tật coi ai cũng là tri âm. Họ tưởng người yêu có tâm trạng y như của họ. Mà lên 17 tuổi, tôi đần độn.
Cha rầy anh, chị, họ phớt qua vấn đề gì đó có ý giấu họ: họ để ý nghe lắm lúc họ hiểu được thâm ý của cha tại sao rầy, tại sao không muốn cho họ biết. Hồi lúc thụ giáo, quý vị tôi thấy nhiều vị la rầy nữa và vẫn có ký túc sinh thay vì súc miệng bằng nước thì súc miệng bằng bánh mì và chuối già. Lấy câu nầy của Marie Von Ebner Eschenbach làm bùa hộ thân: Bạn hãy là ông chủ của ý muốn bạn và làm đầy tớ của lương tâm bạn.
Ai vừa đánh rồi cho bánh liền họ cảm đau cũng như sướng khoái khi ăn bánh. Trong lớp thầy có rao bài chậm hay lẹ, có đổi thời dụng biểu bất ngờ, có vô trễ ra trễ, họ ít thắc mắc, tắc lưỡi, bực tức như bạn gái. Người ta vẫn chú ý một phần nào về cách trang sức của bạn trai để đánh giá họ, nhưng người ta chú trọng hơn về con người nội tâm và xử thế của họ.
Có nhiều đồ vật mẹ giấu họ. Trong một đám đông bạn trai bạn gái thảo luận, bạn gái có thể thụ nhận ý kiến bạn trai dễ dàng chớ bạn trai không biết thuyết phục, chỉ đưa lý suông chưa chắc bạn gái nắm tinh thần họ được. Họ cũng bất mãn cái gì đang có vì chán nhàm.