Trong các chương bàn về lối tư duy chiếc mũ đen, tôi đã chỉ ra rằng chiếc mũ đen chính là chiếc mũ của lối tư duy phê phán và tôi cũng chỉ rõ rằng trong thời gian sử dụng chiếc mũ đen, mọi người nên phát huy tối đa hiệu quả của nó: mọi người hãy là những người phê phán mạnh mẽ nhất. Lối tư duy chiếc mũ vàng cũng là cách tư duy để biểu lộ ước mơ và khả năng nhìn nhận vấn đề. Sự kích động có vai trò như một cú huých chúng ta thoát khỏi mẫu tư duy hiện thời.
Tư duy mới lạ tạo nên một thái độ, một cái nhìn, kỹ thuật (bao gồm sự tiến triển, sự khích động và hoạt động khích động) khiến chúng ta đi tắt nhanh khỏi lối tư duy thông thường nhờ vào hệ thống khuôn mẫu bất đối xứng đối với mỗi cá nhân. Hầu hết mọi người đều thích được an toàn. Chiếc mũ đen là chiếc mũ của sự tồn tại.
Chúng ta không bao giờ có thể nói chắc về tương lai như nói chắc về những việc đã xảy ra trong quá khứ, do vậy mà chúng ta cần phải lạc quan suy xét xem liệu điều gì sẽ xảy ra trong tương lai. Tất cả những điều mà tôi đề cập đến trong cuốn sách này đều rõ ràng và lôgíc. Chúng ta hãy bàn đến những vấn đề phức tạp hơn.
Não bộ của chúng ta chỉ có thể nhạy cảm với một lối tư duy tại một thời điểm. … Chiếc mũ xanh của tôi chỉ ra rằng chúng ta nên xác định điểm này như một vấn đề mấu chốt, sau đó chúng ta nên giải quyết vấn đề đó có thể bây giờ hoặc sau đó. Hãy tưởng tượng một cách lạc quan.
Lối tư duy chiếc mũ vàng không bắt nguồn từ những động lực như vậy. Tôi nghi ngờ rằng anh không thích tôi. Các máy tính hoạt động theo các chương trình được lập trình sẵn, những chương trình này sẽ hướng dẫn chúng ta xem từng bước chúng ta phải làm gì.
Điều này, hẳn nhiên, đi ngược lại với lối tư duy chiếc mũ trắng. Xét trên góc độ sinh lý, chúng ta cần thiết phải tách bạch các kiểu tư duy. Sự giải thích chi tiết và những lời cổ vũ đôi khi lại không thu được kết quả.
Sau đó mọi người sẽ đội những chiếc mũ còn lại. Cũng như tư duy lôgic dựa trên ngôn ngữ biểu tượng của cách cư xử (một thế giới riêng), tư duy mới lạ dựa trên những hệ thống khuôn mẫu của cách cư xử (cũng là một thế giới riêng). … Đây là tư duy mũ đỏ.
Tôi nghĩ điều này là chưa đủ, bởi vì họ chỉ chỉ ra cho chúng ta những điều chúng ta không được làm, mà không nói rõ chúng ta phải làm gì. Tiếp cận lối tư duy sáng tạo, những quan điểm trước đây thường nói về việc trì hoãn, tạm hoãn hoặc cản trở sự xét đoán. Nhưng bản chất của diễn viên là thứ không đổi.
Hãy quên chủ đề trong giây lát. Mọi người chúng ta đều rất hạnh phúc khi tăng năng suất lên 5-10%. Tư duy mới lạ liên quan một cách chính xác tới sự thay đổi khái niệm và cách nhìn nhận; Đó chính là nguồn gốc hình thành các khuôn mẫu tư duy.
Cấp độ của sự chắc chắn trong lối tư duy được phân cấp từ những suy nghĩ tích cực thái quá tới những suy nghĩ logic mang tính thực tế. Tương tự như vậy nếu mọi ý tưởng được đặt dưới sự bảo hộ của Po, thì việc sử dụng xét đoán với lối tu duy mũ đen “bắn hạ” nó là một điều không được áp dụng trong cuộc chơi. Lối tranh luận truyền thống cho phép mọi người đưa ra những lời trỉ chích người khác bất kể vào thời điểm nào.