Không có bất cứ sự cứu rỗi nào trong thời gian. Sự đồng hóa với tâm trí cung cấp cho nó thêm nhiều năng lương; còn quan sát tâm trí rút bớt năng lượng của nó. Bạn có thể thưởng thức chúng, vui đùa với chúng, sáng tạo ra các hình tướng mới lạ, đánh giá vẻ đẹp của tất cả.
Cụm từ Bất thị hiện (unmanifested) dưới dạng phủ định nhằm cố gắng diễn tả cái không thể gọi tên, không thể nghĩ bàn, hay không thể hình dung được. Sự đồng cảm với đau khổ hay thiếu thốn của người khác và ước muốn giúp đỡ họ cần phải được cân bằng với tri kiến sâu sắc về bản tính vĩnh hằng của tất cả mọi sự sống và về cái ảo tưởng tối hậu của tất cả mọi khổ đau. Suy nghĩ trở thành căn bệnh.
Một trong những tư tưởng vĩ đại nhất xuất phát từ bộ môn vật lý học hiện đại là quan điểm về tính đồng nhất giữa chủ thể quan sát và đối tượng quan sát: Người tiến hành cuộc thí nghiệm – tức là ý thức đứng ra quan sát – không thể tách biệt khỏi các hiện tượng được quan sát, và một cách quan sát khác sẽ khiến cho các hiện tượng được quan sát hành xử khác hẳn đi. Nó nhằm đưa chú ý của bạn tiến sâu vào cái Bây giờ. Thật dễ dàng hiện trú như là chủ thể quan sát tâm trí khi bạn cắm rễ thật sâu vào bên trong cơ thể.
Những người khác nữa thì thỏa hiệp để tiếp tục mối quan hệ trắc trở đầy tiêu cực, vì con cái hay vì sự yên ổn tạm bợ, do thói quen không bỏ được, do nỗi sợ cô đơn, hay do các thỏa thuận “có lợi” cho nhau, hay thậm chí do bất thức say nghiện cái cảm giác mạnh phát sinh từ tình cảm trắc trở và đau khổ tột cùng. Đôi khi cuốn băng ghi âm này có kèm theo các hình ảnh rõ nét hay “các liên khúc phim do tâm trí chế tác”. Tâm trí cốt yếu là một cỗ máy phục vụ cho sự tồn tại.
Cũng giống như với mọi chất gây nghiện khác, bạn thấy hưng phấn khi thầu đủ liều ma túy, nhưng chắc chắn sẽ đến lúc liều lượng thuốc này chẳng còn tác dụng gì đối với bạn. Chẳng phải đây là sai lầm cốt lõi mà chúng ta đã bàn đến sao? Sự cứu rỗi không ở nơi nào khác trong không gian và thời gian. Nếu các điều kiện này không thay đổi tức thời, thì sự chấp nhận cái Bây giờ cũng đưa bạn vượt lên trên chúng.
Hiện trú chính là ý thức thuần túy – tức là ý thức đã được giải phóng khỏi tâm trí, ra khỏi thế giới sự vật hữu tướng. Trong cái trạng thái bị đồng hóa với tâm trí này, nỗi sợ chết tác động đến mọi khía cạnh trong cuộc sống của bạn. Thông qua sự chấp nhận “tình trạng hiện hữu” của tất cả mọi sự vật, chiều kích sâu thẳm hơn bên dưới sự tác động của các đối cực tự hiển lộ ra cho bạn dưới dạng sự hiện trú lâu dài, sự tĩnh lặng sâu sắc và ổn định, niềm vui không nguyên cớ tự phát vượt lên trên cái tốt và cái xấu.
Người không biết khoan dung nhất định phải gánh chịu thời gian tâm lý rất nặng nề. Nhiều mối quan hệ “tình yêu”, sau khi trạng thái phấn khởi ban đầu đã qua đi, thực ra luôn dao động giữa hai đối cực yêu thương và căm ghét, giữa cuốn hút và công kích lẫn nhau. Đó không phải là một phán xét, mà chỉ là sự thực thôi.
Nếu không thể vâng phục, bạn hãy hành động ngay: Bày tỏ ý kiến hoặc làm việc gì đó để thay đổi tình huống – hoặc tự mình thoát ra khỏi nó. Không có một cái tôi giả lập để gìn giữ, bảo vệ, và nuôi dưỡng, họ đơn giản hơn, bình dị hôn cả những con người bình thường. Nó đặc biệt hiệu nghiệm khi bạn cảm thấy các triệu chứng ban đầu của căn bệnh, nhưng nó cũng phát huy tác dụng đối với những căn bệnh đã hoành hành nếu bạn vận dụng nó thường xuyên và với tập trung cao độ.
Việc làm này sẽ khiến cho bạn bị mắc kẹt trong vòng đau khổ. Một số giáo lý khẳng định rằng tất cả mọi đau khổ nói cho cùng đều là tuồng ảo hóa, là “như huyễn”, và điều này quả là sự thật. Cuộc du hành bên ngoài của bạn có thể dài đến cả triệu bước; nhưng cuộc du hành nội tại chỉ có một: bước đi bạn đang thực hiện hiện ngay bây giờ.
Phút trước đây khi ông bàn về Khoảnh khắc hiện tại vĩnh hằng và tính phi thực của quá khứ và tương lai, tôi thấy mình đang ngắm nhìn cội cây bên ngoài cửa sổ kia. Còn thái độ không phản kháng khi đối mặt với bạo hành, gây hấn, và những thứ tương tự thì sao? Tiến đến điểm này, bạn chỉ còn cách tuyệt vọng một bước thôi – và chỉ còn một bước là đi đến giác ngộ.