Chúng ta có thể cho là kỳ quặc khi những người Nhật Bản không hề thích sự tranh luận. Có những người tìm đủ mọi cách để làm thay đổi tính cách của người khác. Nếu chúng ta có được một người chỉ đạo- chủ trì- như vậy, người này sẽ tập hợp các ý tưởng đưa ra bởi lối tư duy mũ xanh.
…Anh sẽ chẳng có khả năng tìm được bất cứ một bức tranh nghệ thuật quý báu còn chưa được phát hiện nào trong một tập tranh cổ ở một làng quê đâu. Sự kích động có vai trò như một cú huých chúng ta thoát khỏi mẫu tư duy hiện thời. Và ở mỗi phòng ban, họ đều lập ra “Bộ phận đổi mới” lấy phương thức tư duy 6C làm kim chỉ nam.
Trên thực tế, một số người thường có khuynh hướng tư duy cẩn trọng, luôn thấy hiểm hoạ rình rập. Tôi có cảm giác rằng đây có lẽ không phải là một học thuyết đúng đắn. Chiếc mũ đen là công cụ thể hiện lối tư duy thường được sử dụng nhiều nhất.
Tôi muốn biết những nguy hiểm và khó khăn tiềm tàng ở đây là gì? Bất lợi của chúng ta là gì? Trong một lần tôi lưu lại ở Wellington, Niu Dilân, ông hiệu trưởng trường Wellessley, một trong những trường hàng đầu ở Niu Dilân cho tôi hay rằng ông đã dạy phương thức tư duy 6C cho những trẻ lên năm. Sự nhận thức làm giảm sự phức tạp của thế giới xung quanh ta.
Khi sử dụng chiếc mũ xanh, mọi người được khuyến khích đưa ra những ý kiến, dạng như: “Chúng ta có thể làm điều này, hoặc điều này, hoặc điều này”. Chúng ta hãy học cách tư duy với hệ thống thông tin hai thứ bậc này. Ví dụ, để nêu lên một sự việc hiếm khi xảy ra, ta nói:
Chẳng hạn, liên quan đến vấn để đang thảo luận, chúng ta có thể đặt những câu hỏi như: Một khái niệm có liên quan chặt chẽ với chiếc mũ đen tư duy là khái niệm «phù hợp». Người ta cũng cho rằng một người như vậy phải là người có chủ đích và chỉ xem xét bản thân sự việc, không liên quan gì đến cảm xúc, tình cảm cá nhân.
Hãy sử dụng chiếc mũ vàng và đưa ra những đánh giá tích cực đối với mỗi phương án thay thế như là phương án nghiêm túc. Khi mọi người trong một cuộc họp cùng đội chiếc mũ trắng, thì vai trò của chiếc mũ trắng được ngầm hiểu rằng: “chúng ta hãy giả làm người Nhật trong một cuộc họp của người Nhật". Tự tư duy đòi hỏi đến cấu trúc của chiếc mũ xanh.
Gợi ý, xét đoán, phê phán, thông tin và cảm xúc thuần tuý tất cả đan xen vào nhau làm rối loạn tư duy. Chính vè lẽ đó việc phát triển sự nhạy cảm với giá trị là một việc làm hết sức quan trọng. Chúng ta có thể chấp nhận những tư duy trực giác như thế nào?
Xét trên góc độ sinh lý, chúng ta cần thiết phải tách bạch các kiểu tư duy. Tôi nghĩ chúng ta nên thử thêm một vài lựa chọn. Nhưng khía cạnh quan trọng nhất chính là việc bạn có thể ra hiệu cho chính bản thân bạn.
Nhưng liệu chúng ta có thể dựa vào công nghệ điện tử để hoàn thiện ý tưởng này? Khi có sự việc xảy đến, chúng ta đưa nó vào nhóm thích hợp. (Tuy nhiên có nhiều người làm việc chăm chí cả đời mà vẫn không thu được thành công).