Đứng về mặt giáo dục hay xã giao, trước một bạn trai nếu muốn am hiểu họ, thu tâm họ, nhất định ta phải cực kỳ thận trọng. Họ có những bộ phận sinh lý và cơ cấu tâm lý đặc biệt vì những chức vụ thiêng liêng cao cả. Hoa là tuổi bạc mà cũng là tuổi phước miễn được chu đáo giáo dục, nhất là tính dục, sẽ chuẩn bị cho bạn trai thành nhân cách tốt đẹp.
Có người nói họ có đầu óc cách mệnh. Nó xô người vô cái chuồng lợn xã hội mà trong đó không có cái gì làm tiêu chuẩn tuyệt đối cả. Biết bao nam thanh ngày nay nếu không là nạn nhân của nền giáo dục như vậy thì cũng sống vô ý thức trong các lầm lạc vấn đề nam nữ.
Con người ve vãn, chọc ghẹo là con người nui mầm móng bội bạc. Ơû trên có chỗ tôi nói bạn trai ưa nói ngọt. Các cực khổ nhỏ mọn mà họ chịu bây giờ gợi lại cho họ những hy sinh, nhất là hy sinh thầm kín của người bạn trăm năm:
Quan sát kỹ người ta thấy tâm hồn họ có lúc như sa mạc vắng, có lúc âm u như rừng thẳm, có lúc náo động như biển ba đào. Trừ tính chất ác độc cách tỷ mỷ thì tính ghen của bạn trai bằng hay hơn của bạn gái chớ nhất định không thua. Công việc trong gia đình cha mẹ, anh chị phú giáo.
Đừng ngã lòng thưa bạn, ta phải thanh khiết, có thể thanh khiết, chỉ khó chút thôi. Đừng vì một vài khuyết điểm do bảntính mà kết án rằng họ lãnh đạm. Bạn trai thấy bản thân mình hình như cần những thứ quý báu ấy để được hoàn bị.
Có gì làm họ khoái chí bằng khi ngắm gương họ hy vọng thân hình họ sẽ đẹp. Trong nhiều tác phẩm nhất là trong người bản lĩnh, tôi nói thời đại ta ai cũng thấy cần những đầu óc già giặn để xây dựng nhưng lại người ta ưa sống trẻ, quảng cáo trẻ, nỗ lực tìm mọi phương cách cho mình trẻ. Nhiều cậu trai ăn, uống, chơi giỡn với bạn bè khi thấy bạn gái bất kể.
Nhưng đông nhất là bạn trai hoang mang ở ngày mai, cẩu thả phận sự hiện tại và rộn rịp với ái tình. Nó căn cứ vào những điều kiện vật thể nên nó bắt bạn trai đòi luôn sự hiện diện của bạn mình. Họ giả bộ nói rằng không muốn nói nhưng kỳ thực đã nói sạch sành sanh cả những điều phạm đức công bằng và bác ái.
Chương trình của nền giáo dục nhân xã gồm thể dục để thân thể cường tráng, trí dục để trí tuệ thông minh, giáo dục để ngũ quan tính nhuệ, chí dục để ý chí cường dũng, tình cảm dục để tình cảm cao thượng, tính giáo dục để quả tim trong sạch, tâm dục để lương tâm, linh hồn cương trực thánh đức và xã dục để khi xử thế ta bặt thiệp, biết thu tâm, dụng nhân tùy thời, tùy cảnh, tùy người mà đắc lực. Thời gian ưu sầu, thương tiếc trôi qua trong lòng thu vô hạn của Désirée. Viễn cảnh hạnh phúc đời sau khó ảnh hưởng được họ khi tâm hồn họ nặng như đeo chì.
Tinh thần phải được trui cho già mới chịu đựng nỗi các thử thách cay nghiệt của trường đời. Cứ chung mà nói bạn trai lúc dậy thì, hay có bạn trai khác làm tri âm có tướng diện cô gái nhà lành. Họ có bao nhiêu khát vọng, cao vọng nữa mà ở thế nhân không dễ gì làm họ thỏa mãn.
Họ tráo trở lời nói, nói qua nói lại, khi phủ nhận, khi quả quyết, khi hồ nghi, khi tán thành, khi đả đảo. Phải nói hai phái bổ túc cho nhau về mọi mặt từ đời sống vật chất đến tinh thần, tâm đức và xã hội. Phần đông bị mắc tật ích kỷ, nhỏ mọn, ăn nói cầu kỳ.