Ai trước khi đến già giặn, đều qua thời kỳ như cheo nầy. Lúc họ đang sôi nổi trình bầy ý kiến thì họ nhất định thắng. Những nhà giáo dục nam thanh nên am hiểu giai đoạn khủng hoảng về tâm hồn nầy của bạn trai để hướng dẫn họ giữ lòng băng tuyết.
Linh mục Giáo sư tiến sĩ thần học và triết học ở chủng viện Bonne-Esperance đã nói về tính giáo dục: Đó là tất cả một triết học và thần học ngấm ngầm trong sự giải pháp vấn đề nầy. Kinh thánh gọi người vợ là bạn đời của đàn ông. Vấn đề tính giáo dục ngày nay không còn ai bàn nên đặt hay không đặt nữa.
Vì bị gió yêu đương lôi cuốn trong các cơn mơ mộng êm đềm, bạn trai tìm đọc tiểu thuyết, thứ tiểu thuyết tâm lý, tình cảm, đượm sắc ân ái. Tập trung trong tâm hồn các nhân đức. Không hiểu tại sao người ta mua bán tâm hồn dễ dàng như tôm cá vậy.
Bạn trai mắc nó, sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn, mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không đều, vai rút, gối run. Nhân cách có nhiều hình thức. Họ anh dũng trong những chuyện phải hy sinh vì nghĩa cả lắm.
Nhưng những điều tôi trình bày ở trên là tôi chỉ mới nói được phần nào sự thành công của quỷ Satan trong lương tâm họ thôi. Tình tự nhiên có, nó mạnh như vũ bảo. Đừng mong họ tín nhiệm để lãnh việc lớn.
Nhận xét nầy chí lý. Đọc hạnh các thánh công giáo, gương danh nhân thế giới ta thấy bao nhiêu gương người nam tỏ ra có ý chí phi thường nhất là khi ý chí ấy được đượm ơn thánh của Thượng đế. Họ thấy có cảm tình với cái vẻ đẹp thiên nhiên.
Đối với họ không có gì bi quan. Oâng bà Việt Nam không nói bậy luôn đâu. Tình mẫu tử ứa trào trong những cái đút cơm, lau mồ hôi hay những nét hôn trong sạch.
Của cải rồi cũng sẽ bỏ ta, thưa bạn. Người thông minh là người biết rộng mà không nhớ làm sao thông minh. Tôi biết một nam trung học sinh cứ trốn học mãi vì mặt bị lông ben, vô lớp mắc cỡ.
Đời của người gái trong hôn nhân sẽ là một cảnh ngục hình nếu họ se duyên cầm sắt với thứ người quái dị tự bảntính . Bạn gái có thể rút trong đó những bài học tâm lý để hiểu người khác phái với mình và sau dưới mái gia đình làm xong trách nhiệm giáo dục của người mẹ. Đó là chưa nói những nỗi niềm chua chát vì tuyệt vọng, vì bất mãn sự bội bạc của lòng người, của những vật phàm tục.
Giáo dục bạn trai thiếu nhi hay thanh niên, nhà giáo nên nỗ lực luyện óc nhớ cho họ. Tật nầy thứ bạn trai ấy không dùng tâm linh dục để diệt trừ mà chỉ lo học hành, về sau lúc thành nhân vẫn còn và gây cho họ nhiều hối hận. Luật bắt chước phổ thông mà Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít.