Một nhà thám hiểm có thể được yêu cầu bắt đầu cuộc hành trình từ hướng Bắc, hoặc hướng Đông. Chiếc bản đồ nhờ đó càng ngày càng rõ nét hơn, hoàn thiện hơn. Có rất nhiều điểm tích cực quan trọng mà thoạt đầu ta không dễ gì nhận ra.
Màu xanh da trời cũng giúp chúng ta liên tưởng đến một sự kiểm soát công tâm và vô tư. Thuốc kháng sinh được tìm ra nhờ sự tình cờ khi người ta làm vương vào đồ ăn chất Penicillium. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.
Chiếc mũ xanh cũng giúp chúng ta thông báo về việc thay đổi màu mũ. Anh ta vừa là biên đạo, người thiết kế từng bước đi, nhưng anh ta cũng là người phê bình, người quan sát những gì đang diễn ra. Sự đánh giá tích cực phù hợp với lối tư duy chiếc mũ vàng.
Lối tư duy chiếc mũ vàng không bắt nguồn từ những động lực như vậy. Và theo lối tư duy này thì giải pháp được lựa chọn là giải pháp phù hợp nhất cho dù nó được đưa ra bởi riêng một cá nhân hay của “những chuyên gia”. Hãy nghĩ tới những cành non và lộc mới.
Những điển hình vừa nêu chứng tỏ sự thay đổi lớn lao. Bạn cũng có thể là người lựa chọn xem có nên sử dụng chiếc mũ trắng tư duy hay không. Với chiếc mũ đỏ, mọi người sẽ dựa vào cảm giác, trực giác và cảm xúc để xem xét tình huống.
… Chính sách nhãn hiệu hàng hoá có thể đúng trong lĩnh vực kinh doanh khác sạn nhưng liệu anh đã có kinh nghiệm thực tế cùng lúc cung cấp 2 loại sản phẩm như vậy? Bởi chính sách này đã đúng nếu áp dụng vào lĩnh vực kinh doanh đồ ăn sáng! Những lý lẽ phân tích những mặt khác của sự việc thường được mọi người sử dụng chiếc mũ vàng và đưa ra. …Tôi không muốn nghĩ rằng chúng ta có vấn đề ở đây bởi vì chúng ta không có.
Theo cách này, nhà máy chính là cơ quan đầu tiên phải chịu sự ô nhiễm do nó gây ra. Bạn sẽ phô bày kỹ năng của bạn, nhưng theo hướng đã định sẵn. Bản thân nó phải là những lập luận có nghĩa.
Chiếc mũ đỏ chính là công cụ độc nhất và là cơ hội đặc biệt để bạn có thể bộc lộ cảm xúc, tình cảm và trực giác của mình về vấn đề đang xem xét. Không có phần mềm, máy tính không thể hoạt động được. Sản phẩm mà anh nói lại phù hợp với công ty nhỏ đang cố gắng tạo cho mình một chỗ đứng trên thị trường? Tốt thôi, công ty chúng ta như thế nào?
Tại thời điểm kết thúc, tất cả các quyết định đều thực sự là “chiếc mũ đỏ”. Khái niệm về sự thay thế chỉ ra rằng thường có nhiều hơn một cách để giải quyết sự việc, có nhiều hơn một cách để xem xét mọi việc. Có một câu hỏi khác là liệu ta có chấp nhận những thông tin từ những "giai thoại" nếu ta suy nghĩ theo quan điểm chiếc mũ trắng?
… Tôi rất tiếc, đó là tư duy mũ đen là nó đã đi lạc lối tư duy tại điểm này. Nhưng bạn nghĩ thế nào về chiếc mũ xanh? Bạn hãy xem xem bạn có thể làm được điều gì khi sử dụng nó. Đây là một sự khác biệt vô cùng quan trọng giữa lối tư duy «sách vở» và lối tư duy «thế giới thực tế».