Nó đã là lòng bạn rung động và sẽ làm lòng bạn rung động. Chúng ta không bao giờ có thêm chút thì giờ nào đâu. Mỗi ngày từ 6 giờ chiều đến 10 giờ sáng - tức 16 giờ - thầy phải tìm cách luyện thân thể và trí óc, tâm hồn.
Câu châm ngôn đó chưa đúng hẳn. Bạn nên quên rằng nó là thơ hay, chỉ đọc vì truyện và những tư tưởng xã hội của nó thôi. Khi thử làm rồi mới thấy sự gắng sức đó không phải ít đâu vì cần hy sinh một chút.
Bạn phải phải phân biệt văn chương và sách nghiên cứu về những đầu đề không phải là văn chương. Tiêu phí thì giờ hoặc làm một việc lăng nhăng thì dễ lắm; muốn làm cái gì khác thì phải thay đổi tập quán. Chúng ta không bao giờ có thêm chút thì giờ nào đâu.
Muốn xiết chặt ngay vấn đề tiêu dùng thì giờ, tôi lựa trường hợp một cá nhân nào đó để xét. Vậy bạn nên để, chẳng hạn, từ 9 giờ đến 11 giờ rưỡi để làm một việc mất giờ rưỡi. Làm thế nào để sắp xếp cuộc sống một cách hợp lý và khoa học, tận dụng những giờ phút rảnh rỗi tưởng là dư thừa vào những việc có ích đó là một cách để "tăng tuổi thọ", để kéo dài khoảng cách hữu hạn của đời người, cũng là một trong những bí quyết hương tới thành công.
Tôi cho chính nhờ thấu hiểu chân lý ấy mà tôi khác con heo nằm vũng bùn kia. Có những người chưa bao giờ đọc Meredith (1) và dửng dưng khi nghe một cuộc tranh biện về vấn đề Stephan Phillips có phải là thi sĩ không. Nhưng quả là tôi có đọc, chứ không phải là không.
Chắc chắn nó sẽ bảo bạn rằng anh bếp đã vô ý, mà dẫu anh có lỗi đi nữa thì quạu với anh cũng chẳng ích lợi gì, chỉ thêm mất thể diện cho bạn vì người ngoài nhìn vào thấy bạn như thằng điên mà rốt cục món bò tái cũng chẳng ngon hơn được chút nào. Bước đầu nên rất chậm, có thể chậm một cách quá đáng nhưng phải rất đều đặn. Vật gì cũng xét với tinh thần đó thì đâu đâu ta cũng thấy cái đẹp lạ lùng, biến hóa của đời sống.
Bạn hỏi ý kiến lý trí như vậy (nó không đòi tiền công đâu) và kết quả là lần sau, nếu món bò tái lại chín quá nữa thì bạn cũng rất bình tĩnh vui vẻ coi anh bếp như bạn bè và nhã nhặn yêu cầu anh ta cẩn thận hơn một chút. Mặc dầu vậy, bạn vẫn tán thưởng bản đó. Đầy cả mặt đất, từng đóng ra đấy.
Buổi tối bạn đọc một chương đi - thường ngắn lắm, không dài đâu - rồi sáng hôm sau tập trung tư tưởng vào chương ấy. Ai đã thấm nhuần các luật tiến hóa, hiểu rằng nhân luôn luôn sinh ra quả, tất sẽ coi biển là một nguyên tố mà hồi xưa là hơi nước, có lúc đã sôi lên và nhất định sẽ có lúc đông lại thành nước đá. Bạn nắm lấy cổ nó, lôi nó về.
Tất cả các hiền nhân của mọi thời đều đồng ý về chỗ đó. Họ khoe với bạn mỗi năm đọc được bao nhiêu cuốn. Bạn phải phải phân biệt văn chương và sách nghiên cứu về những đầu đề không phải là văn chương.
Nghệ thuật là cao quý, nhưng không phải là cao quý nhất. Chính bạn là người tôi muốn khuyên đấy. Tôi đọc năm tờ nhật báo Anh, hai tờ Pháp và vô số tuần báo, tạp chí.