Le Presbytre để gởi bạn trước khi tôi bàn với bạn cái hậu quả của buồn sầu buổi thanh xuân là sự xuống tinh thần: Ta được đời sống không phải để rơi lụy mà để sống cường tráng. Có bạn khác đang ngủ bắt lên nói những câu có vẻ âu yếm, những lời chỉ dùng trong cuộc trao đổi tâm hồn của đời sống uyên ương. Có khi không ngay mấy lúc ấy, mà lúc họ ở một mình.
Trước mảnh gương, họ bất mãn nhiều hiện tượng tự nhiên của thân xác họ. Bị rầy đánh, họ buồn lắm. Nói vậy không phải hiểu bạn trai nào cũng có đầu óc sắt thép.
Vì các công tác gia đình, xã hội đòi nhiều sự thông minh, cương quyết, sự hăng hái, sự tưởng tượng và ký ức nên cơ cấu tâm lý bạn trai cũng được Đấng quan phòng sáng tạo cách chuyên biệt. Tại lãnh đạm mà quá đơn giản chăng? Cũng không. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi.
Đó là những tích động, những hành động trên bắp gân chứ không phải là những tác vi mang dấu suy nghĩ. Đứa nào xấu xí, xinh lịch, đen than, trắng tuyết, con gái, con trai, giàu nghèo họ coi như nhau cả. Không phải là bạn trai có ý để hồn phiêu lưu, có nhiều người chống trả với tật mơ mộng lắm.
Những lời nầy đúng trăm phần trăm. Nhưng tại từ bản tính tự nhiên, họ có bẩm phú tỏ ra mình có quyền. Nhưng sớm muộn nó cũng đi nốt nhịp điệu của bản đàn mà nó phải đánh để mục đích của Thượng đế được thực hiện.
Ước gì các linh mục chuyên lo các trách vụ tìm hiểu, hướng dẫn những tâm hồn bạn trai khi họ cần chia xẻ tâm sự. Nhưng ta phải biết kính trọng thân thể vì trong đó tinh thần hoạt động và nhất là nó làm cung điện của Thượng đế ngụ. Cha đổ mồ hôi chạy tiền mua thực phẩm để nuôi tôi.
Mà có lỗi cũng vẫn khóc, buồn cả ngày, tìm thượng cấp xin lỗi được mới yên. Đàn ông, trong đó có bạn trai dễ tha thứ một phần tạitính tự nhiên quảng đại, thích đại cương không ưa chi tiết, phần khác tại yếu đuối tự căn tạng tính dục. Yêu ai người trai không yêu cá nhân kẻ ấy mà yêu để trả lời bản năng muốn hoàn toàn xâm chiếm quả tim một người để thỏa mãn cặp mắt hiếu sắc cách tự nhiên và sự thèm khát thỏa mãn bản năng chia sớt sự sống cũng tự nhiên của mình.
Người bạn trai tuy bị những nổi dậy trong tâm hồn lúc hoa niên, vẫn nên giữ lòng bình tĩnh và sứ mệnh cao quý của mình. Nếu họ non yếu tinh thần: đời họ sẽ là đời bỏ đi. Những bề trái của thế tục giúp họ tìm một thứ lạc thú trong tâm hồn và trong khi diệt dục, hành đức họ mong sự chiếm hữu Thượng đế là toàn phúc bên kia bờ cõi cái chết.
Nhờ thân thể chu đáo luyện tập mà họ sẽ làm nhiều việc có ích cho đời. Họ không biết có thể những điều ngày nay ta thấy vậy mà về sau khi có phận sự, gặp hoàn cảnh khác thấy khác, đối với người phải tin người mới đắc nhân tâm nhưng phải phòng mới khỏi bị hại. Người lớn đã cần óc già giặn, tuổi của bạn trai lại cần có nó hơn để mấy lúc thanh xuân bạn vui vẻ khỏi làm những điều mà khi lão thành phải hối hận.
Ý thức niền thống khổ của con lúc banh da xẻ thịt đưa nó ra đời, mấy năm trường nhũ bộ và giáo dục. Lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời: tìm nó trong hôn nhân mà khi có đôi bạn rồi cũng đi tìm cách bất luân ở ngoài hôn nhân . Tôi không nói những người tu vì chán đời, trốn trách nhiệm làm chồng, làm cha hay vì muốn lợi dụng cõi tu để sống an nhàn, sung sướng.