Kẻ có bổn phận rèn người, lo giáo luyện các bạn trai ấy. Họ thấy giữa chợ đời, không thấy ai quan tâm tới nội tâm của họ. Thấy ai to tướng, mặt nghiêm, họ tự nói người ấytính dữ dằn.
Người ta thương hại tuổi xuân, mong cho tinh thần họ mau già giặn. Một lương tâm lành mạnh được huấn luyện trong lò tôn giáo, như trong công giáo chẳng hạn, lúc thối tiền lộn, lấy dư của kẻ khác năm cắc bạc là lo âu, bối rối. Lẽ ra đến đây tôi ngưng bút.
Vì lẽ đó, trước khi mổ xẻ tâm hồn họ, ta thử đặt cái nhìn thống quán trên tiến trình của thể xác họ lúc thanh xuân. Họ nói nghịch vì họ không thấy xa mà lắm lúc tại muốn tỏ ra mình là một giá trị vì lòng tự ái quá sôi nổi. Không phải họ không có những tâm tưởng tân kỳ, nhưng lòng họ không để ý tìm những sự phiền toái.
Cũng giống dịp tội nầy, những trường hợp khiêu vũ dễ làm người ta sa ngã vào tội dâm. Chừng nỗi cọc, có kẻ xúi dục hay lòng tự ái bị chạm quá, thì bạn trai không nhịn ai đâu. Bằng chứng trong công giáo có bao nhiêu thánh khiết trinh.
Họ lại tìm riêng trong khối bạn ấy một người tâm giao. Họ thinh lặng nhưng tâm hồn họ nổi sóng gió. Cứ chung mà nói, bạn trai có trí rộng xét, ý chí cường dũng, có tình cảm dồi dào nhưng ít bộc bạch.
Vì đối tượng chánh của quyển này là phân tích tâm hồn bạn trai nên ở đây tôi chỉ gợi vài nét chánh để bạn nhận thức con người kỳ biệt của bạn trai thôi. Rồi cũng, một đám cưới, cũng tuần trăng mật. Họ có cả một tổ chức Tham ván bán thuyền để thỏa mãn lòng thú.
Nhưng lý tưởng chân chính hiểu là ý lực đẹp nhất mà bạn đeo đuổi và đem ích lợi cho bạn và tha nhân. Nhưng trong gia đình họ ghét cha mẹ nếu cha mẹ cấm họ giao tiếp rộng với bạn gái. Nó làm con người mất chân lý, tôi muốn nói làm con người mù quáng không còn nhận được thực giá trị của chính bản thân mình.
Đang bây giờ đây cũng có hằng trăm nghìn đầu óc sâu sắc quán cổ, thông kim có sẵn trong tay tiền bạc, địa vị và thiện chí mà phải co tay với chương trình cải tổ toàn diện, cấp tốc. Đứng góc cạnh tình cảm nhất là tình yêu để nghiên cứu bạn trai ta thấy họ là người sinh ra để cho, để tự hiến, để trang trải mình ra cho người bạn trăm năm hay cho xã hội. Jean Le Presbytre dùng một tiếng nặng nề kêu họ: Đồ chó má.
Những điều kỳ cục bạn đang đọc cótính cách tạm thời, mất dần theo hoa niên. Họ không mấy khi cứng rắn, cương quyết được trước giọt lệ của đ àn bà. từ trước tôi lầm những nữ sinh ngồi trong lớp như Phật đúc, không biết gì.
Tôi có mục đích muốn bạn suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy. Đừng ai có ý nghĩ bạn trai tìm những sa đọa của các nhân vật trong sách. Mấy tiếng ấy, thưa bạn, có thể đặt vào đại đa số đầu lưỡi đ àn ông trước thái độ mai sầu liễu ủ ăn năn khóc lóc của đàn bà.