Mặt khác, giả sử bạn không có chút hiểu biết nào, bạn vẫn có cơ hội hỏi những người hiểu biết, nhưng lời khuyên của những người đó thường là sự cản trở hơn là sự trợ giúp. Bạn có thể đọc các tác phẩm này để thấy được quan điểm y học phòng bệnh hơn chữa bệnh của Hyppocrates. Lý tưởng này đòi hỏi sự nỗ lực làm việc thật cẩn trọng để cân bằng các câu hỏi đối nghịch nhau, loại ra những lời bình mang thành kiến, kiểm tra xem có xu hướng nào quá nhấn mạnh hoặc quá coi nhẹ không.
Nhưng có thể họ không làm vậy mà lại đưa chúng sang một tác phẩm khác. Những gì ban đầu bạn làm còn rất lúng túng thì sau khi luyện tập, bạn có thể làm một cách tự động, hay làm theo bản năng như thể bạn sinh ra để làm việc đó, tự nhiên như việc đi lại hay ăn uống. Những quy tắc này đã rất quen thuộc và phải được áp dụng chặt chẽ hơn ở đây.
Vẻ đẹp của bất kỳ tác phẩm văn học nào cũng liên quan đến mức độ hài lòng của người đọc khi hiểu rõ tác phẩm đó. Và nếu những điều đó đã xảy ra thì chúng cũng có thể được lặp lại hoặc bị né tránh. Họ phải kiểm tra câu chữ rất cẩn thận để biết rõ nguyên đơn đưa ra chứmg cứ gì, hoặc bị cáo phủ nhận điều gì.
Xét về một khía cạnh nào đó, tất cả chúng ta đều như người bị bỏ trên hoang đảo. Một trong số các nguyên nhân là do cách họ được dạy học đọc như thế nào lúc ban đầu gây nên. Mong muốn ấy nhiều khi nằm trong tiềm thức mà họ không nhận biết được.
Với bất cứ cuốn sách hay bài báo nào, họ đều dành một lượng thời gian đọc như nhau. hãy bắt mình theo kịp tốc độ của bàn tay. Cuộc tranh luận này có thể rất phức tạp và người đọc có nhiệm vụ phải tìm hiểu và sắp xếp nó có trật tự và rõ ràng ngay cả khi không tác giả nào làm việc đó.
Đọc kiểm soát được tiến hành nhanh không chỉ vì bạn đọc nhanh hơn (dù thực tế là vậy) mà còn vì bạn không đọc toàn bộ cuốn sách, bạn đọc theo kiểu khác với những mục đích khác nhau trong đầu. Yêu cầu đối với người đọc rất cao ngay cả khi bản thân những tài liệu họ đọc khá dễ hiểu. Nhưng đối với những người không đi học và những người cố gắng đọc sách một cách tự nguyện, thì việc học lâu dài chủ yếu dựa vào sách và đọc sách mà không có giáo viên trợ giúp.
Bốn đánh giá phê bình trên có thể chưa hoàn chỉnh, nhưng đây là những điểm chủ yếu mà một độc giả không đồng tình có thể đưa ra. Sau này, Mendel và các nhà thực nghiệm cùng ông đã cung cấp lượng kiến thức đó trong các tác phẩm của họ. Tất cả nhằm giúp họ dễ dàng quyết định mà không tốn nhiều công sức.
Ví dụ, bạn phải biết mình đang đọc thể loại sách có nội dung hư cấu (như tiểu thuyết, sử thi, thơ trữ tình…), hay một tác phẩm có tính chất mô tả về lĩnh vực nào đó. Nếu có một chi tiết đúng và các yếu tố khác có giá trị (tức là giả thiết), chúng ta sẽ chứng minh được điều gì đó là đúng, gọi là kết luận. Hai quy tắc 2 và 3 còn được dùng để phân biệt sách hay và sách dở.
Bài thơ thứ 138, cũng rất nổi tiếng, bắt đầu bằng những dòng: Thứ ba, ngay cả khi các nhân vật có hẳn một bài diễn thuyết, ví dụ như Settembrini nói về sự tiến bộ trong cuốn Magic Moutain (Ngọn núi kỳ diệu) của Thomas Mann, chúng ta cũng không thể chắc rằng đó cũng chính là quan điểm của tác giả. Bạn sẽ không thể hiểu được một cách thật sự và cũng không thể phê bình một cách xác đáng.
Bạn cũng có thể xếp nó vào danh mục sách trong đầu bạn một cách chính xác hơn để sau này có thể tham khảo nếu cần. Muốn tán thành hay phản đối ý kiến của Machiavelli, trước hết bạn phải hiểu ông ấy đang nói gì. Có nhiều thứ ta đọc không đòi hỏi những nỗ lực và kỹ năng cần thiết của đọc phân tích.