Một nửa thời gian Christopher không hề đến trường. Máy bay cách mặt đất năm trăm bộ. Trong vài năm đầu tiên, mọi người luyện tập với khối lượng tương đương nhau, khoảng hai hoặc ba giờ một tuần.
Có thời gian, họ sống ở thị trấn Virginia, bang Nevada. Mẹ anh quên điền vào đơn xin trợ cấp tài chính − và như thế − không có học bổng. Những người định cư đầu tiên ở đây nuôi lợn và chăn thả cừu ở các vùng đồi, kiếm kế sinh nhai trên những trang trại nhỏ bé giữa vùng thung lũng.
Những công ty luật kỳ cựu ở Phố Wall có ý niệm rất rõ ràng về vai trò của họ. Đó chính là bài học mà Langan có được từ tuổi thơ: nghi ngờ quyền lực và tỏ ra độc lập. Các em không biết phải làm thế nào để theo ý mình, hoặc làm thế nào để tùy biến (customize) − nói theo một thuật ngữ tuyệt hảo mà Lareau sáng tạo ra − để đạt được những mục đích của mình, bất kể các em đang ở trong môi trường nào.
Tại sao chúng ta lại thấy những hiệu ứng đó ở họ? Tại sao một người nào đó lại có những hiệu ứng kiểu vậy sau hàng trăm năm? Tại sao những đứa trẻ vùng ngoại ô Atlanta lại biểu hiện ra lối hành xử vốn thuộc về vùng biên giới? Không lâu sau, gia đình Borgenicht quyết định vươn rộng ra. Hai mươi sáu giây im lặng trôi qua.
Sự hiểu biết khiến bạn có thể nắm bắt được chính xác yêu cầu tình huống và cách thức đạt được thứ mình muốn. Ông là người chủ của chính mình. Vậy mà, điều Lareau phát hiện ra lại rất khác biệt.
Một ít sẽ rơi vào túi các giáo viên. Chúng ta cứ kể những câu chuyện từ khốn khó trở thành giàu có bởi chúng ta cảm thấy điều gì đó thật cuốn hút trong ý tưởng về một người anh hùng đơn thương độc mã chiến đấu ngoan cường trước nghịch cảnh áp đảo. Không khó để đọc những câu trả lời của Poole và cảm nhận xem trí não của cậu hoạt động ra sao.
Thứ bảy là TRW bỗng nhiên lại gọi Bud Pembroke. Khúc côn cầu và bóng đá chỉ là những trò chơi, nên tất nhiên, chỉ liên quan đến một số ít người được lựa chọn. Việc ăn vận mới là quý tộc.
Họ không có nổi một kỹ năng đặc biệt phù hợp với nền kinh tế thành thị. Nhìn Wasden bồn chồn thấy rõ: con trai ông sắp chơi trận bóng quan trọng nhất cuộc đời. Chúng tôi không có chút kiến thức nào, thậm chí mù tịt về quy trình.
Việc chúng ta sinh trưởng ở đâu và vào thời gian nào rõ ràng làm nên những điều khác biệt. Có lẽ cách giải thích tốt nhất mà chúng ta có được về quá trình này đến từ nhà xã hội học Annette Lareau, giáo sư xã hội học trường Temple, bang Pennsylvania, người vài năm trước đã có nghiên cứu thú vị về một nhóm học sinh lớp 3. Tôi vẫn nhớ có một quán bar ở đó tên là Bucket of Blood Saloon.
Nhưng với những gì chúng ta được biết về trí thông minh, ý tưởng rằng các trường cũng có thể được phân hạng, như các tay đua trên đường chạy − chẳng có ý nghĩa gì hết. Một nô lệ khác sẽ bĩnh vào miệng kẻ dám cả gan đào thoát, và hắn sẽ bị bịt miệng trong suốt bốn hay năm tiếng đồng hồ. Làm thế nào họ lo được vé? Mary lấy giá 25 xu, Friedman nói.