Còn nếu bạn cần một lời giải thích, thì bạn phải suy nghĩ để hiểu được lời giải thích đó. Tri thức hay kiến thức có thể được sử dụng theo nhiều cách, không chỉ để chế ngự thiên nhiên hay sáng chế ra máy móc, những công cụ hữu dụng, mà còn để định hướng phẩm cách và điều chỉnh hoạt động của con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong cùng một cuốn sách có thể thấy cả nguyên tắc và quy tắc.
Độc giả cần đặc biệt lưu ý đến các từ này và cả những từ bạn không hiểu rõ nghĩa. Sách lý thuyết lại có thể chia nhỏ thành sách lịch sử, khoa học (và toán học) và triết học. Đây là một cuốn sách mô tả có bố cục rõ ràng, các phần hoặc các chương trong đó dù bị tách ra hoặc chia thành những phần nhỏ nhưng vẫn có nghĩa.
Mọi điều liên quan đến chủ đề và có thể nói được đều cần phải nói càng rõ càng tốt. Tuy nhiên, chúng tôi có thể nêu một ví dụ về sự sai làm hiển nhiên trong tác phẩm Quân vương của Machiavelli dưới đây. Chiến tranh chỉ làm nền cho cả hai câu chuyện, làm bối cảnh cho phần lớn cuộc đời nhân vật, còn bản thân câu chuyện mới là cái thu hút sự chú ý của chúng ta.
Tất nhiên, chúng ta có thể khá chắc chắn với một vài loại thông tin lịch sử. Nếu có một chi tiết đúng và các yếu tố khác có giá trị (tức là giả thiết), chúng ta sẽ chứng minh được điều gì đó là đúng, gọi là kết luận. Trong trường hợp đọc về tình yêu, bạn có thể phải đọc một tá hay một trăm tác phẩm trước khi bạn nhận ra là mình đang đọc về cái gì.
Nghĩ đến các hành động trí tuệ khó hơn nhiều. Đức tin, đối với những ai có lòng tin, là sự chắc chắn nhất của kiến thức chứ không phải là một ý kiến mang tính thăm dò. Nếu lập luận đúng đắn thì kết luận sẽ dược suy ra từ giả thuyết.
Qua một số tác phẩm sử thi ra đời trong khoảng thời gian 2. Những việc như thế cần được các độc giả đọc đồng chủ đề tiến hành thường xuyên. Vấn đề là nếu một độc giả đã hiểu nội dung một cuốn sách, anh ta có thể bất đồng với nó nữa không? Việc đọc tích cực yêu cầu người đọc phải đưa ra quyết định của chính mình.
Vì các trường đại học cũng sắp xếp nội dung dạy giống hệ thống trên và học viên dựa vào dó để học nên cách sắp xếp này trở nên hữu dụng trong ngành giáo dục. Đây là một biện pháp tốt vì nó giúp bạn không mua hàng vội vàng, thiếu suy nghĩ. Nhưng điều này chỉ đúng nếu chúng ta có sự đồng cảm với nhân vật đó.
Vì ngôn ngữ không phải là phương tiện hoàn hảo để biểu đạt tư duy. Dù việc tìm nguyên tắc chủ đạo có khó thế nào, chúng tôi cũng không khuyên bạn đi tắt bằng cách đọc các tác phẩm viết về các triết gia, cuộc đời và quan điểm của họ. Bạn cũng phải tự mình quyết định nếu bạn đọc nghiêm túc và hiểu cuốn sách đó.
Cuối cùng, nên nhớ rằng bạn sẽ không mất quá nhiều công sức để hiểu được đầy đủ một cuốn sách, thấy được sự hữu ích của nó với bạn, có khi còn hơn cả mong đợi ban đầu của tác giả. Còn những người mới đọc sách có thể hoàn thành một phần việc ở hai giai đoạn đầu ngay từ quá trình đọc kiểm soát có hiệu quả. Đó là lý do tại sao luôn tồn tại sự khác biệt giữa độc giả khó tính, có đòi hỏi cao với độc giả không biết đòi hỏi gì.
Có thể bạn sẽ thấy những gì thâu tóm được sau khi đọc lướt là đủ, và cuốn sách chỉ có ích cho bạn trong chừng mực đó chứ không mang lại thêm điều gì nữa. Trong lịch sử giáo dục, loài người thường phân biệt giữa việc học có sự hướng dẫn và học bằng sự khám phá. Vậy là bạn đã biết ngữ pháp, logic và tu từ kết hợp với nhau như thế nào trong việc điều chỉnh quá trình đọc và viết tỷ mỷ.