Cha mặc nhiên hay minh nhiên chỉ xin mẹ cho biết rõ lý do, chỗ đi. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Việc cho là tối hảo hồi 15 tuổi, qua tuổi 40 bạn thấy khờ dại quá.
Nhiều nữ sinh mới đến trường học vài bữa, chưa biết bạn trai nọ ra sau, chỉ coi lối ăn mặc, căn cứ vào lời nói hữu tình rồi yêu say đắm, gởi đủ thứ thư ngọt, bộc bạch sạch sành sanh ruột gan, hò hẹn đi hu hí như vợ chồng mới cưới. Có nhiều hình ảnh giai nhân không ăn thua gì đến họ cả, họ vẫn nưng niu như trứng mỏng. Căn cứ trên tình cảm ái tình của bạn trai thường là thứ ái tình người ta gọi là ái tình tiếng sét.
Trong đời thụ giáo của tôi, tôi gặp hai bạn trai kỳ dị như vậy. Còn quên thì có kẻ sẵn sàng lắm. Bạn gái thì ngây thơ mà mà họ thì già mưu mẹo nên họ dùng đủ thứ lời lẽ mía mật để thu tâm.
Sự giáo dục về lương tâm bị gạch xóa trong nhiều chương trình sơ tiểu, trung, đại học. Chúng cần một nền tính giáo dục khôn ngoan tùy tuổi, tùy trường hợp, tùy tâmtính , tùy thời, để chúng bảo vệ đức thanh khiết. Văn hào Nga Tolstoi tự thú rằng người yêu trên những chim se sẻ.
Nhưng điều nầy rất khác với người mẹ là kẻ rót vào từng thớ thịt và tâm hồn của con, sinh lực và cả niềm khổ đau, vui sướng, lo âu, sầu buồn, tức giận v. Trong khi làm việc công, khi giúp kẻ khác, đáng phục nhất là bạn trai không nghĩ gì được trả ơn. Có thể bạn sẽ bị đời hiểu lầm, dư luận lăng mạ bạn, kẻ ác tâm bôi lọ đời tư bạn.
Thí dụ tôi dẫn ra đây nói lêntính vô tư cao cả của bạn trai. Cũng có nhiều nhà giáo vô lớp nói mỉa mai các bạn trai học dở hay lỗi lầm, nói bằng một giọng vô tình tỏ ra rằng các bạn trai là gốc cây, không biết nhục nhã, về nhà quên hết. Yêu là truyền cảm, trao đổi tâm hồn, tìm hạnh phúc cho đối tượng tình yêu của mình.
Mục đích ám tàng của một nam thanh khi trao đ àn lòng với một thiếu nữ là làm chủ thiếu nữ ấy. Mẹ giao phú con cho ơn quan phòng của Người vì chính người vì yêu con đã giao con trước cho mẹ. Họ ăn mạnh, uống mạnh tại vì nhu cầu của những cơ quan trong người họ đang sung sức phát triển.
Vào tuổi dậy thì, bạn gái cách chung tính phức tạp ăn nói cư xử gói ghém, đón rào. Họ vẫn nhận phần xác là phương thế của phần hồn, vẫn nhận sự cần thiết của các hoạt động trong thế gian như họ mê say một phần hơn các hoạt động ấy là sự kết hợp triếng trang với Thượng đế trong một tình yêu phụ tử tuyệt vời cao quí. Bạn biết đó là do sứ mệnh cao cả Tạo hóa muốn bạn thi hành.
Bây giờ phản bạn, lường thầy thì sau nầy làm lớn trong chánh phủ họ mưu mô loạn lạc, bán nộp chánh nghĩa. Song cuộc sinh hoạt của họ lúc bấy giờ là cuộc sinh hoạt được chi phối bởi bản năng nhiều hơn là tâm hồn. Tôi biết vậy nên, thưa em, nào có dám mở rộng cửa yêu đương sợ lạc vào đó những nhơ bợn làm bẩn đi gót chân người mà Tạo hóa bắt tôi trao xương đổi thịt, sợ không xứng đáng nơi mà tôi sẽ tiếp tay Tạo hóa gởi dòng máu của tôi, đưa ra đời một con người mà trong đó hình ảnh tôi và em.
Những tâm hồn bạn trai tu hành tôi bàn đây là những tâm hồn có quan niệm chánh đáng về sự tu luyện. Còn tình của bạn trai sâu ở trong lòng hơn là rộng và tỷ mỷ ở mặt ngoài. Cầu xin những nhà giáo dục hãy quan tâm đến sự xây dựng xã hội ngày mai bằng cách hiện tại lo đ ào luyện những tâm hồn trong sạch.