Câu châm ngôn đó chưa đúng hẳn. Báo sản xuất rất mau là để cho mình đọc mau. vạn sự đều tuỳ thuộc vấn đề đó cả.
Tại sao tôi phải vô lý đến mắc cỡ vì điều đó nhỉ? Hỡi người đời, anh phải tự biết anh. Bạn bị "nhốt trong châu thành" bạn thích du lãm ở đồng quê, thích nhận xét đời sống của muôn loài? (tiêu khiển đó làm mở mang tâm hồn người ta). Bạn không thể nghiến răng khi đọc Anna Karerian (tiểu thuyết của văn hào Lev Tolstoi - Nga).
Nhưng tôi nhấn mạnh rằng văn chương không bao gồm hết khu vực hiểu biết của loài người. Đó là tôi mới kể tên những cuốn nên đọc trong bước đầu để tìm hiểu nghệ thuật thôi. Bạn đừng tưởng tượng rằng tuần sau, nước sẽ ấm hơn đâu.
Tuy vậy, y không đến nỗi bị dày vò như kẻ muốn tới thành La Mecque mà không bao giờ bước chân ra khỏi nhà mình. Bạn quên cả bạn bè cùng mệt nhọc, và buổi tối đó thấy thú vị làm sao. Ai mà không hiểu luật biến hóa thì chỉ coi biển là một cảnh vĩ đại buồn chán.
Đến mức đó thì đời ta có thể như đời sống trong tù và không phải là của ta nữa. Tôi không thể có cái ý cung cấp cho công việc đó ba bốn chục phút liên tiếp vô cùng tĩnh mịch. Nhưng bạn cũng không có thể tiêu non thời gian được.
Trong việc quyết định hoặc thay đổi nguyên tắc và trong lúc hành động, sách giúp ta được nhiều việc. Trái lại, chắc chắn là giá trị 8 giờ ở sở còn tăng lên là khác. Một thái độ như vậy tất nhiên là diệt hết hứng thú của 16 giờ đó và kết quả là nếu ông ta không tiêu phí thời gian đó thì cũng chẳng đếm xỉa gì tới nó cả, coi như ở ngoài lề đời sống.
Trước khi ngừng bút, tôi không thể không kể qua những nguy hiểm đang rình rập bạn. Trong chương trình hàng ngày, tôi không dự tính thời giờ đọc báo. Nhưng nhất cử có thể lưỡng tiện thì sao bạn không tập trung vào cái gì hữu ích? Chẳng hạn - đây chỉ là một thí dụ thôi -chẳng hạn tập trung tư tưởng vào một chương của Marc Aurele hay Epictete (hai triết gia La Mã thời cổ đại).
Tôi đọc năm tờ nhật báo Anh, hai tờ Pháp và vô số tuần báo, tạp chí. mà trong khi làm việc, ông không cho bộ máy của mình chạy hết công suất của nó đâu. Cho nên khi khởi sự công việc vĩ đại là sống một đời đầy đủ, dễ dàng với 24 giờ một ngày, chúng ta nên hết sức tránh mọi rủi ro trong những bước đầu.
Trong một chương sau, tôi sẽ xét những cách thoả mãn khát vọng đó. Nghĩ kỹ, ta sẽ thấy việc tạo hoá tiếp tế thời-gian cho ta quả là một phép mầu hiện ra hằng ngày. Tất cả các hiền nhân của mọi thời đều đồng ý về chỗ đó.
Nếu phân tích kỹ thêm lòng mong mỏi, bồn chồn đó thì ta sẽ thấy nguyên do ở điều này: ta luôn luôn tự cho là phải làm thêm cái gì ngoài bổn phận của ta. - Vâng, bất kỳ cái gì cũng giản dị như vậy. Và cả khi ta thấy nhiệm vụ quá sức ta, ta phải chịu thua, mà ta vẫn nghĩ rằng nếu bắt sức ta làm thêm được cái gì nữa thì ta ít bất mãn hơn.