Cả vua Lear trong kịch của Shakespeare cũng la hét: "Có đứa con bạc bẽo thật đau đớn hơn bị rắn độc cắn!" Bấy giờ trên đường chật ních những người qua lại, vẻ mặt rất hân hoan. Sở dĩ ông có lối văn vô cùng hấp dẫn ấy - từ trước chúng ta chưa được đọc một tác giả nào bàn về tâm lý mà vui như ông - có lẽ nhờ hoàn cảnh tạo nên.
Bà cố tưởng tượng những thống khổ trong đời tư của những người đó. Tuy vậy, phải xét kỹ lời khuyên của cha mẹ. Ông phải đem hết tâm lực ra và soạn bài sao vừa vui vừa bổ ích thì mới hòng giữ họ lâu và mình có đủ tiền độ nhật.
Khổng Tử dạy rằng: "Bị mất cắp, bị vu oan chẳng phải là điều quan trọng, nếu ta bỏ không nghĩ đến nữa". Mặc dù vậy tôi cũng lo rằng nếu tụi Lùn tìm ra thì tôi sẽ khốn đốn với chúng chớ chẳng chi. Và khi chúng tôi tới không thấy ông đương nguyền rủa muỗi mà lại thấy ông đương thổi còi.
Có nhiều bạn lại nói: "Ước gì anh chàng Carnegie này phải trả nhưng toa hàng của ta, tiêu pha trăm món cần thiết như ta với số bổng của ta, để cho y bỏ cái giọng dạy đời ấy đi". Tôi muốn kết luận như vầy: bà Nellie Speer ở Nữu Ước và bà Ova Snyder ở Maywood đáng lẽ lo lắng và thiết hụt thì làm việc để kiếm thêm. Nỗi tỉnh lớn đều có một chi nhánh và đã không tiếc tiền quảng cáo.
Mãi sau cùng tôi mới thấy lời Santayana là minh triết: "Người đời sinh ra không phải hiểu đời sống, mà để sống". Chúa đặt tôi trên đám cỏ xanh. 500 dặm mà không thấy bệnh khác chút chi, phải không? Ba biết vậy vì chính con làm cho con sinh bệnh.
Nhưng thật không ai tả cảnh vạc dầu ở cõi trần này hết, cảnh thê thảm của những kẻ quá ưu tư. Không có tiềng trả chủ phòng, cũng không tiền mua giấy xe; mà dù có giấy xe cũng không đủ can đảm vác cái mặt bơ phờ thất bại này về nhà. Bởi vậy tôi ngạc nhiên thấy ông đã 78 tuổi mà vẫn bình tĩnh, khỏe mạnh làm sao.
Mà chúng tôi bị tấn công ở dưới sâu chỉ già nửa con số sau một chút. Ông biết rằng đọc thứ sau này, có thể học được một vài điều hay. Kẻ mạnh khoẻ nhứt mà ưu phiền thì cũng hoá đau được, đại tướng Grant thấy như vậy trong những ngày sắp tàn cuộc Nam Bắc phân tranh.
Trước hết, làm cho các bắp thịt ở mắt, ở mặt giãn ra và lẩm bẩm: duỗi ra. Khi ta tự tin, tiến theo con đường đẹp đẽ tự vạch ra và gắng sức sống theo đời sống đã phác hoạ trong đầu, thì ta có thể thành công một cách rất không ngờ". Kinh nghiệm đó dạy tôi một bài học mà không bao giờ tôi quên.
Tôi hỏi ông làm sao mà chịu đựng tình thế một cách cam đảm như vậy, ông đáp: "Mới đầu tôi cũng khổ lắm, tôi cũng kêu than, cũng thất vọng. Khi hãng bán ca cao ở Nữu ước treo một giải 100 Mỹ kim để thưởng bài luận nào hay nhất về cách dùng ca cao, ai giật giải, bạn biết không? Đúng. Trái lại trong tám người, có một người chết vì nội ung.
Phải có một tinh thần và sống một đời vị tha mới được". Nhưng hồi ấy ông nghèo tới nỗi phải dùng một cái lẫm chứa cỏ khô làm phòng thí nghiệm. Hết sức làm được tới đâu thì làm, còn kết quả, phó cho vận mạng".