Khi tuổi dậy thì đến, Tạo hóa cho người nam người nữ tự nhiên yêu mến nhau. Ngày xưa Khuất Nguyên chán đời cho là chỉ một mình tỉnh, thiên hạ đều say, đời đục cả, một mình ông trong. Đọc văn hóa sử thế giới, nhất là những ngành văn học, chánh trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo, thấy bao giờ nam giới cũng dẫn đầu.
Vui là con đẻ của tâm hồn thánh thiện. Hễ thấy ai không tin là họ bất mãn, thấy ai phòng họ chỉ trích. Và trong hôn nhân là việc cao cả của Thượng đế sáng lập, có tính chất vĩnh cửu, hai tâm hồn phối hiệp nhau: tình yêu đã làm cho hai thể xác gần gũi nhau, do đó một mầm sống bắt đầu tượng thai, lớn lên trong cung lòng của người mẹ và sau chín tháng ra chào đời.
Giá họ bị ai chỉ trích hoặc oan hoặc ưng, ngưởi thấy họ tia ha đính chánh, khi đánh, khi đỡ, lúc giận, lúc vui, nói hằng loạt để tự vệ, để chỉ trích đối phương. Thượng đế sáng thế: Tại tình yêu! Thượng đế quan phòng vạn vật: Tại tình yêu! Tất cả những ân huệ của thế nhân đều do tình yêu của Thượng đế. Vì lẽ đó người ta thấy sự tâm giao thạnh hành trong giới đầu xanh nhất ở những tổ chức mà bạn hay bạn gái lưu trú.
Họ nói, không muốn và không chịu được ai cãi. Nhìn con mẹ mừng đến mắt long lanh ngấn lệ. Lời kẻ khác nói vì thiện ý giúp họ hoàn hảo, họ cho là do các ý muốn khinh rẻ, phá hoại họ, khi viết cho bạn mấy dòng nầy tôi hối tiếc một phần quá tự ái đến đáng ghét của tôi.
Tuổi của họ ai biết lợi dụng sẽ là động cơ của nhiều công việc anh hùng có ích cho gia đình, quốc gia. Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm. Đến nỗi tình thân họ hứa đủ thứ chữ đồng mặc dù ở người yêu cũ họ còn mắc bao nhiêu hẹn biển thề non.
Tôi gặp nhiều bạn trai có luôn gương trong túi. Thường người ta xúi thanh niên đả đảo cái gì cũ, nêu lên tinh thần nhựt tân. Nhưng cũng có nhiều lòng bẩn chật, keo kiết coi tiền bạc như bánh xe.
Họ nói sẽ lập gia đình mà chưa. Mà tinh thần thì hoạt động cách chung có trật tự, nhắm vào những ý tưởng, ý định nào đó cách rõ rệt, dứt khoát. Tâmtính thì đích thị là tâmtính phụ nhược.
Lẽ dĩ nhiên khi tình yêu hoạt động thì bản năng nghe thiếu thốn nầy hoạt động mạnh. Còn khi bị dụ dỗ, kích thích thì phải nói thẳng bạn gái không can đảm lắm để giữ mình băng tuyết. Khi bạn phải chia tay với một người bạn yêu, bạn hay bị cám dỗ về điều răn thứ sáu của chân giáo.
Dưới góc cạnh giáo dục, người có trách nhiệm nên để ý những bạn trai mơ mộng quá lúc dậy thì. Cứ chung mà nói, bạn trai có trí rộng xét, ý chí cường dũng, có tình cảm dồi dào nhưng ít bộc bạch. Monsabre dặn dò thanh niên: Trước khi lao mình xuống nước người ta dò dòng sông.
Như xương vai có hai trung tâm lắt léo dính lại từ 16 đến 18 tuổi. Vài bữa họ mặc áo sơ mi dài gần giống áo cà sa. Họ tưởng người yêu có tâm trạng y như của họ.